یک فیلم جاسوسی عموما با محتوایی درباره جاسوسها و سازمانهای اطلاعاتی گره خورده است.
گروه فرهنگ و هنر: یک فیلم جاسوسی عموما با محتوایی درباره جاسوسها و سازمانهای اطلاعاتی گره خورده است. درونمایه این آثار ممکن است برگرفته از واقعیتهای سازمانهای جاسوسی باشند مثل رمانهای جان لوکاره نویسنده بریتانیایی که خود در سرویس جاسوسی بریتانیا سابقه فعالیت داشت و سپس به نوشتن رمان رو آورد و یا ممکن است داستانهایی تخیلی را دستمایه کار قرار دهند مثل مجموعههایی چون جیمز باند.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از دیجیکالا مگ، گرچه آثار جاسوسی منحصر به کشوری خاص نیستند اما نگاهی به تاریخ سینما نشان میدهد این فیلمها در سینمای بریتانیا جایگاه ویژهای داشته و کارگردانهایی مانند آلفرد هیچکاک یا کارول رید آثار شاخصی در این حوزه کارگردانی کردهاند. همچنین مجموعههای بریتانیایی متعددی با محوریت موضوع جاسوسی و سازمان جاسوسی بریتانیا ساخته شده است.
در آثار جاسوسی افسران اطلاعاتی با دشمنانشان مقابله میکنند و ترس شناسایی آنها توسط دشمن مخاطبان را در تعلیق نگه میدارد. گاهی اوقات داستان فراتر از همین خط ساده روایی میرود و عناصر یک تریلر سیاسی، فیلمی اکشن یا حتی کمدی را با فیلم جاسوسی در هم میآمیزد.
در ادامه قصد داریم به معرفی ۱۰ اثر شاخص با مضمون جاسوسی بپردازیم که دیدنشان خالی از لطف نیست:
۱- زندگی دیگران (The Lives of Others)
فلوریان هنکل فون دونرسمارک کارگردان آلمانی گزیدهکار تا به امروز تنها سه فیلم بلند کارگردانی کرده. معروفترین اثر این کارگردان که اولین فیلم بلند او بود
«زندگی دیگران» نام داشت و مشهورترین و شاخصترین اثر این سینماگر است.
فیلم درباره یک
افسر ارشد اشتازی (وزارت امنیت آلمان شرقی) است که وظیفه شنود و زیرنظرگرفتنن یک کارگردان تئاتر را برعهده دارد. در حالی که ماموران اشتازی قصد پروندهسازی و محدودکردن فعالیت این هنرمند را دارند، مامور ارشد پرونده
گئرد وایسلر یک تحول شخصی را طی میکند.
زندگی دیگران که محصول سال ۲۰۰۶ است یکی از مشهورترین فیلمهای سینمای چند دهه اخیر کشور آلمان است و موفق شد جایزه
بهترین فیلم غیرانگلیسیزبان را هم از مراسم اسکار به دست بیاورد.
زندگی دیگران براساس روایتی که ادعا میشود واقعیت دارد ساخته شده و تلاشکرده بازتابی باشد از زندگی در آلمان شرقی پیش از فروریختن دیوار برلین.
۲- بندزن خیاط سرباز جاسوس (Tinker Tailor Soldier Spy)
فیلم سینمایی
«بندزن خیاط سرباز جاسوس» به کارگردانی
توماس آلفردسن در سال ۲۰۱۱ ساخته شد. این فیلم اقتباسی است از رمانی با همین نام نوشته
جان لوکاره.
در روزهای تاریک جنگ سرد در سال ۱۹۷۳ سرویس اطلاعات جاسوسی بریتانیا جاسوسی کهنهکار را به نام
جورج اسمایلی (با بازی
گری اولدمن) که در دوران بازنشستگی به سر میبرد برای افشای هویت یک جاسوس روس در این سازمان به کار میگمارد.
کنترل (با بازی
جان هرت) یکی از افراد ارشد سازمان جاسوسی بریتانیاست که به دلیل شکست در یک عملیات جاسوسی و کشته شدن یکی از جاسوسهایی که به مجارستان فرستاده بود از کار برکنار میشود. در پی این شکست و در خطر قرار گرفتن موقعیت سازمان است که
جورج اسمایلی بار دیگر به سازمان برمیگردد.
منتقدان زیادی بازی
اولدمن را در این اثر سینمایی تحسین کردند و آن را یکی از بهترین نقشآفرینیهای وی دانستند.
فیلم سینمایی
بندزن خیاط سرباز جاسوس جوایز متعددی از جمله جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی را از
آکادمی هنرهای فیلم و تلویزیون بریتانیا از آن خود کرد.
۳- سهگانه بورن (The Bourne Trilogy)
مجموعه فیلمهای
بورن به ویژه سه فیلمی که در سالهای ۲۰۰۲، ۲۰۰۴ و ۲۰۰۷ توسط
داگ لیمان و
پل گرینگرس ساخته شدند در میان آثار مهم جاسوسی تولید شده در هالیوود قرار دارند. اغلب فیلمهای مجموعه
بورن از نظر تجاری موفق بودند و سهگانه مورد نظر از نظر هنری نیز توانست دل منتقدان را به دست آورد. داستان
سهگانه بورن درباره یک مامور اطلاعاتی است به نام
جیسون بورن که در جستجوی هویت، گذشته و نشانههایی است که زندگی قبلی او را تعریف میکنند.
مجموعه بورن در میان آن دسته از آثار جاسوسی قرار گرفته که شخصیت مرکزی آنها خود تحت تعقیب سازمان امنیتی قرار میگیرد که پیشتر در آن مشغول به کار بود.
یکی از ویژگیهای کلیدی
سهگانه بورن استفاده از عنصر فراموشی است.
بورن به دنبال انتقامگیری از همه کسانی است که به او آسیب رساندهاند اما ترکیب انتقام و از دست دادن بخشی از حافظه شرایط را پیچیده کرده و درامی مهیج ساخته است.
۴- مونیخ (Munich)
مونیخ یک درام تاریخی است به کارگردانی
استیون اسپیلبرگ که در سال ۲۰۰۵ ساخته شد. فیلم بر پایه کتاب
«انتقام» نوشته
جورج یوناس تولید شد و داستان یک عملیات جاسوسی توسط موساد را بیان میکند.
مونیخ در ۵ رشته از جوایز اسکار نامزد دریافت جایزه شد و از نظر منتقدان به عنوان اثری موفق ارزیابی شد. درحالیکه
مونیخ در لیست بسیاری از منتقدان میان ۱۰ فیلم برتر سال بود اما در مجموع از نظر تجاری موفق نبود و فروش نه چندان قابل توجه ۴۷ میلیون دلاری فیلم آن را به یکی از کمفروشترین آثار
استیون اسپیلبرگ در کارنامه کاریاش تبدیل کرد.
مونیخ از زوایایی به اثری جنجالبرانگیز تبدیل شد و بعضی از منتقدین درباره آنچه در فیلم به عنوان تروریسم و ضد تروریسم مطرح میشود، به پرسشگری پرداختند. همچنین صحت روایت تاریخی فیلم هم از طرف تعدادی از کارشناسان به نقد کشیده شد.
این اثر
استیون اسپیلبرگ از این جهت نیز مورد توجه قرار گرفت که با پایان فیلمهای مربوط به جنگ سرد محتوای آثار جاسوسی گستردهتر از قبل شدند و
مونیخ نیز بازتاب همین تنوع در جهان فیلمهای جاسوسی بود.
۵- ۳۹ پله (The 39 Steps)
فیلم سینمایی ۳۹ پله اثر آلفرد هیچکاک در سال ۱۹۳۵ ساخته شد و اقتباسی سینمایی بود از رمانی به همین نام نوشته جان باکن نویسنده اسکاتلندی که در سال ۱۹۱۵ چاپ شد. فیلم از جمله آثار موفق هیچکاک در دهه ۱۹۳۰ بود که به شهرت بیشتر او انجامید. اورسن ولز فیلمساز برجسته آمریکایی فیلم سینمایی ۳۹ پله را یک شاهکار میدانست که نشان از موفقیت هنری فیلم در طول تاریخ دارد. به شکل کلی این اثر هیچکاک به عنوان یکی از فیلمهای شاخص او و از آثار ماندگار تاریخ سینما ارزیابی شده است.
داستان این اثر سینمایی درباره یک شهروند معمولی به نام ریچارد هنی است که در ماجرای سرقت اطلاعات سری سازمان جاسوسی بریتانیا توسط سازمانی به نام ۳۹ پله به شکل ناخواسته گرفتار شده است. در این فیلم شخصیت اصلی به نوعی همیشه در حال فرار است و به باور بعضی از منتقدان بسیاری دیگر از فیلمهای مشابه با الهام از این اثر سینمایی ساخته شدند.